Anadolu’nun bereketli toprakları, dört mevsimi yaşayan iklimi ve güçlü biyoçeşitliliği Türkiye’yi dünyanın besin ambarına dönüştürmüş durumda. Anadolu topraklarında binlerce yıldır üretim yapan çiftçiler, 24 milyon hektar alanda 137 milyon ton bitkisel üretime imza atıyor.
Türkiye, 2024 yılı datalarına nazaran 74 milyar dolarlık ziraî hasılayla Avrupa’da önder pozisyonda, dünyada ise 8. sırada bulunuyor. Türkiye’nin tarım eserleri ihracatı 2024 yılı sonunda 36 milyar dolara ulaşmış durumda. Bu muvaffakiyet Türk çiftçileri ve Türk ihracatçılarının ortak ve uyumlu çalışmasıyla sağlanıyor.
Türkiye pek çok tarım ürününün üretiminde dünya lideri ya da ön sıralarda yer alıyor. Fındık, kiraz, incir, kayısı, defne, kekik, sofralık zeytin, levrek, çipura, oryantal tütün, haşhaş tohumu üretiminde dünya birincisi, ayva, bal, kavun ve karpuzda ikinci; mercimek, antepfıstığı, kestane, vişne, şeftali ve hıyarda üçüncü; ceviz, elma, domates, patlıcan, ıspanak ve biberde ise dördüncü sırada yer alıyor.
Türkiye, çiğ süt üretiminde de dünyada 9, Avrupa’da üçüncü sırada konumlanıyor. Sığır eti üretiminde dünyada 7, Avrupa’da birinci olan Türkiye, tavuk eti üretiminde dünyada 9, Avrupa’da da ikinci sırada bulunuyor.
Türkiye, yumurta üretiminde dünyada 10, Avrupa’da ikinci sırada yer alırken, bal üretiminde dünyada ikinci, Avrupa’da da ilk sırada dikkati çekiyor.
Ege İhracatçı Birlikleri, kuru meyveden zeytinyağına, su eserlerinden tıbbi ve aromatik bitkilere, meyve zerzevattan tütüne, meyve zerzevat mamullerinden hububat bakliyat yağlı tohumlara kadar geniş bir yelpazede üretim yapan Türk çiftçisinin eserlerini dünyanın dört bir tarafına ulaştırarak Türkiye’ye 7,5 milyar doların üzerinde döviz kazandırıyor. Türkiye’nin 36 milyar dolarlık tarım eserleri ihracatından yüzde 22 hisse alıyor.
2025 yılında mart ve nisan aylarında yaşanan ve 38 vilayette tesirli olan soğuk hava, dolu, don Türkiye’nin ziraî üretimine önemli ziyan vermiş durumda. Fındık, üzüm, kayısı başta olmak üzere pekçok tarım eseri rekoltelerinde kıymetli kayıplar oluştu.
Çiftçilerin doğal afetlerde ziyanlarının minimuma inmesi için tarım sigortası bu süreçte hayati değer kazanmış durumda. Ziyanları minimuma indirmek için ziraî üretimi örtü altına almak günümüzde daha yüksek sesle konuşulur oldu.
Uçak: “İklim değişikliğinin ziyanlarını önlemek için üretimi örtü altına almalıyız”
Kendisi de üretici olan Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Lider Yardımcısı ve Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Lideri Hayrettin Uçak, iklim değişikliğinin günümüzde kendisini daha net bir halde hissettirdiğini, tarım dalının mart ve nisan aylarındaki soğuk hava, don ve doludan etkinlenmesinin önüne geçmek için örtü altı üretime geçmek ve tarım sigortasının yaygınlaşmasının mecburilik olduğunu lisana getirdi.
Türkiye’nin tarım eserleri ihracatını 2024 yılında yüzde 3,3 oranında artırarak 36,2 milyar dolara ulaştırdıklarını anlatan Uçak, “Toplam ihracatımızda tarım eserlerinin hissesi da %16 olarak gerçekleşti. Egeli ihracatçılarımızın 2024 tarım eserleri ihracatı ise %4’lük artışla 7,6 milyar dolara ulaştı. Bölgemiz tarım eserleri ihracatında kg başı ünite fiyat 2023 yılında 2,23 dolar iken 2024 yılında %13’lük artışla 2,55 dolara ulaştı. Teknoloji, dijitalleşme ve inovasyonun tesiriyle 2024 yılında katma kıymeti daha yüksek ihracatı sağladık. 2024 yılında Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği olarak Tarım dalına gençleri kazandırmak için “Üçüncü Nesil Tarım Girişimciliği Eğitim Programı”nı ikinci defa hayata geçirdik. Besin mühendisliği ve ziraat mühendisliği mezunu ya da hala öğrencisi olan 82 gencimize uzman isimler tecrübelerini aktardı. Programımızda genç çiftçi adayları işletme ve bahçe ziyaretleri de gerçekleştirdi. Kendilerinden besin kayıplarını önleyecek, toplam kalite ve verimliliği artıracak projeler bekliyoruz. Tarım kesiminin AR-GE tarafına çok güç katacaklarına inanıyoruz” diye konuştu.
Kalıntı haritasını oluşturup pestisit problemini çözüyoruz
Üretim bölgelerinde kalıntı haritasını oluşturmak ve pestisit sıkıntısını çözmek emeliyle “Kullandığımız Pestisitleri Biliyoruz Projesi” kapsamında 2024 yılında 600 numune alarak tahlil yaptırdıklarını anlatan Uçak şöyle devam etti. “Üretim alanlarının güzelleştirilmesi, sürdürülebilir bir üretim ve ihracat için gerçek bir adım olduğunu düşünüyor ve bu projenin ülke geneline yayılmasını temenni ediyoruz. Üretimin güzelleştirilmesi yanında ihracatımızın sürdürülebilir bir halde artması için yurt dışı faaliyetlerimiz de 2024 yılında devam etti. Türkiye’nin yaş meyve zerzevat ve meyve zerzevat mamulleri ihracatının yüzde 21’lik kısmını başına gerçekleştiren Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği, Turkish Fresh and Processed Fruits and Vegetables Cluster isimli UR-GE Projesiyle taze meyve zerzevat ve meyve zerzevat mamulleri dallarında 41 firmanın kümelenerek ihracat yetkinliklerini artırmak için yola çıktı. Bu kapsamda birinci pazarlama faaliyeti 2024 yılında İngiltere’ye gerçekleşti ve iştirakçi firmalar pazarlarını genişletmek için yeni müşteriler ile tanışma imkânı buldu. Gerçekleştirdiğimiz tüm faaliyetlerde kilit rolü üreticilerimiz oynamaktadır. Tarım ve Orman Bakanlığımız, ziraat mühendislerimiz, firma eksperlerimiz, üniversitelerimizi de takviyeleriyle üreticilerimiz ne kadar kaliteli üretim yaparsa ihracatımız da o kadar verimli olacaktır. 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü vesilesiyle tüm çiftçilerimizin alın terlerinin karşılığını alacakları, bereketli hasatlar diliyorum.”
Işık: “Çiftçilerimiz sayesinde besin güvenliği ve sürdürülebilirlikte başarılı olacağız”
Ege İhracatçı Birlikleri Sürdürülebilirlik ve Organik Eserler Koordinatörü ve Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği İdare Şurası Lideri Mehmet Ali Işık, 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü vesilesiyle yayımladığı bildiride, çiftçilerin emeğinin besin güvenliği, sürdürülebilirlik ve ekonomik kalkınma açısından kritik ehemmiyet taşıdığını vurguladı.
Başkan Işık, “Tarım dalı, sırf ülkemizin değil, tüm dünyanın geleceğini şekillendiren stratejik bir alandır. Bu yapının temel taşı olan çiftçilerimiz, toprağı işlerken yalnızca eser değil, tıpkı vakitte gelecek üretir. Onların emeği, alın teri ve bilgisi olmadan besin arz güvenliğinden kelam edilemez,” dedi.
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği olarak uzun yıllardır üreticilerle el ele vererek üretim kalitesini artırmaya yönelik somut adımlar attıklarını belirten Işık, “Çiftçilerimize yönelik fiyatsız file, kurutma tavası, biyoteknik tuzak üzere gereçlerin dağıtımını imkanlarımız dahilinde sürdürüyoruz. Bunun yanı sıra, alanda gerçekleştirdiğimiz eğitimler ve bilgilendirme faaliyetleriyle sürdürülebilir tarım uygulamalarını teşvik ediyoruz. Bu çalışmalarla kaliteli ve inançlı eser üretimini birlikte inşa ediyoruz,” diye konuştu.
Işık ayrıyeten, sürdürülebilir tarımın geleceğinin bilgi temelli üretimden geçtiğini vurgulayarak, “Günümüzde tarımda muvaffakiyet, yalnızca toprağı işlemekle değil; gerçek bilgiye ulaşmak, çağdaş teknikleri uygulamak ve kalite odaklı üretim anlayışını benimsemekle mümkün. Bu şuurla hareket ettiğimizde, hem iç pazarda hem de ihracatta daha güçlü bir pozisyona ulaşacağız tabirlerini kullandı.
Işık kelamlarını şöyle tamamladı: “Toprağın pahasını bilen, emeğiyle geleceği inşa eden çiftçilerimizin 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü’nü en içten dileklerimle kutluyorum. Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği olarak üreticimizin yanında olmaya, birlikte üretmeye ve dünya pazarlarında Türk tarımının gücünü daha da üst taşımaya devam edeceğiz.”
Girit: “Gıdamızın Geleceği İçin Emek Veren Herkese Minnettarız”
Türkiye’nin çam balı, levrek ve çipura üretiminde dünya lideri olduğunu vurgulayan Ege Su Eserleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Lideri Bedri Girit, “Ülkemizin dört bir yanında yıl boyunca üretim yapan, sofralarımıza sağlıklı ve inançlı besinler ulaştıran herkese şükranlarımızı sunar, 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü’nü kutlarız” dedi.
“Su Eserleri ve Hayvansal Mamuller kesimimizin temelinde alın teri, bilgi ve özveriyle çalışan üreticilerimiz var” diyen Girit, “2024 yılında yaklaşık 4 milyar dolarlık ihracat hacmine ulaştık. Bu muvaffakiyetin arkasında gece gündüz demeden emek veren tüm paydaşlarımızın katkısı büyük. Türkiye, çam balı üretiminde dünya birincisi; toplam bal üretiminde ikinci sıradadır. Yumurta üretiminde dünyada birinci 10’da yer alırken, ihracatta Hollanda’nın akabinde ikinciliği zorlama potansiyeline sahiptir. Piliç eti üretiminde ise Türkiye, dünyada birinci on ülke ortasında yer almaktadır. Su eserleri yetiştiriciliğinde Avrupa’da ikinci, dünyada 16. sıradayız. Levrek ve çipura üretiminde dünya önderiyiz; gökkuşağı alabalığında ise ikinci sıradayız. Süt üretiminde ise dünya 9’uncusu, Avrupa’da 3’üncüyüz. Sürdürülebilir üretim ve ihracat için alandaki emeğe bedel veriyor, bayanları, gençleri ve tabiata saygılı formülleri destekliyoruz. İklim değişikliğiyle çaba, su verimliliği, düşük karbonlu üretim ve dijitalleşme önceliklerimiz ortasında. Katma kıymetli eserlerle hem üreticimizin karını hem de global rekabet gücümüzü artırmayı hedefliyoruz. Emek veren herkesi hürmetle selamlıyor; bereketli, dirençli ve sürdürülebilir bir üretim yılı diliyoruz” biçiminde konuştu.
Öztürk; “12 milyar dolar ihracatımızda çiftçilerimizin alın teri var”
Türkiye geneli hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri ihracatının 2024 yılında 12 milyar dolar düzeyine geldiğini paylaşan Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Muhammet Öztürk, bu muvaffakiyetin temelinde, sabırla, inançla üretmeye devam eden çiftçilerimizin alın terinin yatmakta olduğunun altını çizdi.
“Her yıl 14 Mayıs’ta kutlanan Dünya Çiftçiler Günü, toprağın rahmetle buluşmasını sağlayan, ülkemizin besin teminatını omuzlarında taşıyan üreticilerimize duyduğumuz minnetin ifadesidir” diyen Öztürk, “Tarımın her alanında olduğu üzere hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri bölümünde de üretimin birinci halkası çiftçimizdir. Onların emeği olmadan ihracat mümkün değildir. Tarım ve besin kesimi durursa hayat durur. Tarım demek besin garantisi demektir. Besin garantimizi sağlayanlar ise çalışkan ve vefakâr çiftçilerimizdir. Bunun için çiftçilerimizi desteklemek zorundayız” tabirlerini kullandı.
Zorlu iklim şartlarına ve girdi maliyetlerindeki artışa karşın üretimin sürekliliğini sağlayan çiftçilerin özverili çalışmaları sayesinde güçlü bir ihracat performansı gösterdiklerini dillendiren Öztürk şöyle devam etti: “Birlik olarak, yalnızca ihracatı artırmaya yönelik faaliyetler yapan bir kurum değil; birebir vakitte sürdürülebilir üretimi savunan, kırsalda refahı önceleyen ve çiftçimizin emeğini hakkıyla değerlendirmeyi vazife bilen bir anlayışla hareket ediyoruz. Bayan üreticilerimizin desteklenmesini, gençlerin tarıma kazandırılmasını ve iklim dostu üretim modellerinin yaygınlaşmasını önceliklerimiz ortasında görüyoruz. Bu manalı günde, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘Köylü milletin efendisidir’ kelamından yola çıkarak, toprağın rahmetinin üretime, üretimin zenginliğe katkı sağlaması dileğiyle, toprağı bin bir emekle işleyen, ziraî üretimin her kademesinde, tarlada, bağda, bahçede, serada, ahırda, ağılda, bayan, erkek çalışan, üreten ve elde ettiği esere kıymet katarak insanlara sunan, ülkemizin kalkınması için ter dökerek emek veren tüm çiftçilerimizin 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü’nü kutluyor, eserlerinin bereketli olmasını diliyorum.”
Ege Tütün İhracatçıları Birliği Lideri Ömer Celal Umur: “Sürdürülebilir tarım ve üreticilerimiz için projelerimize sürat kesmeden devam ediyoruz.”
Tütün kesiminde katma bedeli en yüksek olan Türk tipi (Oryantal) tütünde dünya lideri olduğumuz bilgisini veren Ege Tütün İhracatçıları Birliği Lideri Ömer Celal Umur, Türkiye’de üretilen sigaralarda yerli harman oranının artmasıyla büyük yapraklı tütün (Sun-Cured Virginia ve Burley tipi) üretimini de artırdıkları bilgisini verdi.
42 bin üreticiyle kontratlı üretim yaptıklarını vurgulayan Umur, “Türk tütün dalı olarak, 2025 yılında üretimimizi 80 milyon kiloya çıkarmak istiyoruz. Bunun için üreticilerimizi destekliyoruz. Birliğimiz bünyesinde tütün ihracatının artışını desteklemek niyetiyle Tütün Tohumu Islah Projesi, tütün tarımında sürdürülebilirlik çerçevesinde ise oluşturulan çalışma kümeleri ile üretim, etraf, altyapı, işgücü, tütün tarımında su kullanımı üzere alanlarda çeşitli toplumsal sorumluluk projeleri yürütüyoruz. 2022 yılında başlattığımız projelerin çıktıları doğrultusunda üretim alanlarımızda sürdürülebilir tarım için gerekli değişiklikleri uygulamaya geçiriyoruz. Bu yıl da sürdürülebilir tarım gayesiyle yeni projelerle üreticilerimiz için icra ettiğimiz faaliyetlerimize sürat kesmeden devam ediyoruz. Ayrıyeten, şahsî esirgeyici ekipmanlarının standardizasyonu ve geliştirilmesi, üretimde kullanılan bitki müdafaa eserlerinin boş ambalajlarının toplanma merkezlerinde toplanması, imhası ve geri dönüşümü ile ilgili projelerin hayata geçmesine yönelik çalışmalarımız devam ediyor. Son yıllarda hayata geçirdiğimiz projeler ve tütün üreticisinin emeğinin karşılığını alır hale gelmesi tütün üretimine ilgiyi artırdı. 2024 yılında 978 milyon dolar olan ihracatımızı 2025 yılında tekrar 1 milyar doların üzerine çıkarmayı hedefliyoruz” biçiminde konuştu.
Uygun: “Çiftçilerimiz sayesinde sofralık zeytinde dünya lideri olduk”
“Tarımsal üretimin bel kemiği olan çiftçilerimiz, toprağın rahmetini alın teriyle harmanlayarak sofralarımıza hayat taşımaktadır. 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü, üretimin her etabında büyük fedakârlıklarla emek veren çiftçilerimizin değerini bir sefer daha hatırlamak için kıymetli bir vesiledir” diyen Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Lideri Emre Uygun, Türkiye’nin zeytin ve zeytinyağı dalında global pazarlardaki gücünün temelinde, bilgili, vizyoner ve sürdürülebilir üretim anlayışını benimseyen üreticilerimizin yer aldığını tabir etti.
Türkiye’nin sofralık zeytin üretiminde dünya liderliğine, zeytinyağı üretiminde ise ikinci sıraya yükselmesini; emeği ve alın teriyle çalışan Türk zeytin çiftçilerinin sağladığına vurgu yapan Uygun, “Bugün geldiğimiz noktada kalite ve katma paha odaklı üretim anlayışıyla milletlerarası pazarlarda Türk zeytin ve zeytinyağının marka kıymetini artıran çiftçilerimizi yürekten kutluyoruz. Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği olarak, çiftçimizin emeğini ve eserini daha bedelli kılacak her türlü çalışmanın destekçisiyiz. İklim değişikliği, artan maliyetler ve global rekabet üzere zorluklara karşı birlikte tahlil üretmek, sürdürülebilir tarım siyasetleriyle üretimimizi garanti altına almak önceliğimizdir. Bu doğrultuda, üreticimize yönelik dayanakların artırılması kadar, ihracat kısıtlamaları ve yasakların olmadığı, öngörülebilir ve özgür bir ticaret ortamının sağlanması da büyük ehemmiyet taşımaktadır. Bu manalı günde tüm çiftçilerimizin Dünya Çiftçiler Günü’nü kutluyor, emeklerinin her vakit karşılık bulduğu, bereketli ve sürdürülebilir bir üretim dönemi diliyorum” diyerek kelamlarını sonlandırdı.
Ege Mobilya Kâğıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Lideri Ali Fuat Gürle; “Odundışı eserleri ihracatının yüzde 68’ini yapıyoruz”
Defne, kekik, ıhlamur, adaçayı, biberiye, tıbbi bitkiler, meşe palamudu üzere eserleri kapsayan odun dışı orman eserleri ihracatımızın 2024 yılında 180 milyon dolar bandında seyrettiğini lisana getiren Ege Mobilya Kâğıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Lideri Ali Fuat Gürle, odun dışı orman eserleri ihracatında Ege Bölgesi’nin hissesinin yüzde 68’e ulaştığını vurguladı.
Odun dışı orman eserleri ihracatında 2024 yılında yüzde 37 artış kaydetmeyi başardıklarını vurgulayan Gürle, “İzmir Ticaret Odası ve İzmir Ticaret Borsası iş birliğinde, tıbbi ve aromatik bitkiler kesiminin ve kesimde faaliyet gösteren firmaların rekabet gücünü artırmaya yönelik olarak yürüttüğümüz “Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Bölümünde Milletlerarası Rekabetin Geliştirilmesi Ur-Ge Projesi ile faaliyetlerimize başladık ve Dubai Ticaret Heyetimizi gerçekleştirdik. Kınık’ta tıbbi aromatik bitkiler dalına yönelik kurulacak Kınık Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nin de sağlayacağı sinerjiyle kesimimizin ihracatınız ikiye katlanarak 350 – 400 milyon dolar aralığına ulaşmasını hedefliyoruz. Çiftçilerimizin daha kaliteli üretim yapabilmeleri için Denizli Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü iştirakinde, Denizli’de en çok kekik üretimi yapılan dört bölgede kekik üretici toplantıları gerçekleştiriyoruz, birebir biçimde bu yıl da gerçekleştirdik. İhracatçılarımızı European Spice Association (ESA) ve American Spice Trade Association (ASTA) üzere dalın en kıymetli kurumlarında temsil etmeye devam ediyoruz. Tüm çiftçilerimizin 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü’nü kutluyoruz” halinde konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
0 Comments